Grant OZE BGK – 50% na OZE w budynkach wielorodzinnych. Dla kogo, na co i jak to zdobyć?

Jak w praktyce zdobyć Grant OZE? Zasady, dokumenty i kroki od wniosku po wypłatę

Grant OZE to bezzwrotne dofinansowanie, które pokrywa do 50% kosztów netto inwestycji w odnawialne źródła energii w budynkach wielorodzinnych. Środki można przeznaczyć zarówno na nowe instalacje, jak i na modernizację istniejących, pod warunkiem spełnienia kilku kluczowych wymogów (m.in. rozpoczęcie prac dopiero po złożeniu wniosku, przeznaczenie energii na potrzeby budynku oraz utrzymanie zasad środowiskowych). Poniżej wyjaśniamy, kto może wnioskować, na co dokładnie są pieniądze, jakie dokumenty przygotować i jak wygląda cały proces – krok po kroku, bez żargonu.

Spis treści

1. Czym jest Grant OZE i co realnie finansuje

2. Kto może złożyć wniosek – pełen katalog beneficjentów

3. Na co są środki i jak liczona jest dotacja (50% netto + proporcje)

4. Warunki i ograniczenia, o których trzeba wiedzieć zanim ruszysz

5. Dokumenty do wniosku – praktyczna checklista z komentarzami

6. Jak przebiega proces – od aplikacji do wypłaty

7. Najczęstsze błędy i jak ich uniknąć

8. Jak dobrać technologię: PV, pompa ciepła, magazyn energii, kolektory

1. Czym jest Grant OZE i co realnie finansuje

To bezzwrotna dotacja zarządzana przez BGK, przeznaczona na zakup, montaż, budowę lub modernizację instalacji OZE w budynkach wielorodzinnych. Finansowane są zarówno urządzenia główne (np. panele fotowoltaiczne, pompy ciepła), jak i niezbędna infrastruktura towarzysząca (okablowanie, rozdzielnice, zabezpieczenia, sterowanie, ewentualne przyłącza i prace budowlane ściśle związane z instalacją). Grant ma charakter refundacyjny – pieniądze są wypłacane po poniesieniu wydatków i rozliczeniu inwestycji, zgodnie z zaakceptowanym zakresem.

2. Kto może złożyć wniosek – pełen katalog beneficjentów

Adresatem programu są właściciele lub zarządcy budynków wielorodzinnych, niezależnie od formy prawnej. W praktyce oznacza to m.in.:

• wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe,

• TBS/SIM oraz spółki prawa handlowego zarządzające zasobem mieszkaniowym,

• jednostki samorządu terytorialnego (gdy występują jako właściciele/zarządcy budynków mieszkalnych),

• osoby fizyczne – jeśli są właścicielami budynków wielorodzinnych.

Z programu wyłączone są co do zasady jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe. Kluczowe jest, by wnioskodawca miał tytuł prawny do budynku oraz możliwość podejmowania decyzji inwestycyjnych (np. uchwała wspólnoty).

3. Na co są środki i jak liczona jest dotacja (50% netto + proporcje)

Zakres technologii obejmuje przede wszystkim:

• fotowoltaikę (PV) do zasilania części wspólnych lub systemów technicznych budynku,

• pompy ciepła (np. dla węzłów cieplnych, c.w.u. lub ogrzewania części wspólnych),

• magazyny energii jako instalacje towarzyszące poprawiające autokonsumpcję,

• kolektory słoneczne do ciepłej wody użytkowej,

• inne instalacje OZE zgodne z celem programu (dobierane case-by-case).

Intensywność dofinansowania: do 50% kosztów kwalifikowanych netto (VAT co do zasady nie jest kwalifikowany). Jeśli budynek ma część niemieszkalną (lokale użytkowe), dotację proporcjonalnie redukuje się do udziału funkcji mieszkaniowej – to ważne w budynkach z dużym parterem usługowym.

W projektach modernizacyjnych wymagany jest wzrost mocy zainstalowanej o min. 25% względem stanu sprzed inwestycji (żeby uniknąć „pozornej modernizacji”).

4. Warunki i ograniczenia, o których trzeba wiedzieć zanim ruszysz

• Start prac dopiero po złożeniu wniosku. Jeśli cokolwiek zacznie się wcześniej (umowa na roboty, dostawy, zaliczka), wydatek może zostać uznany za niekwalifikowany.

• Energia na potrzeby budynku. Instalacja musi służyć temu obiektowi – zasilanie podmiotów zewnętrznych nie wchodzi w zakres.

• Brak podwójnego finansowania. Tych samych wydatków nie łączy się z innymi dotacjami publicznymi.

• Zasada środowiskowa (DNSH). Projekt nie może powodować znaczącej szkody dla środowiska; w praktyce wymaga to odpowiednich oświadczeń i – przy większych zadaniach – analizy zgodności.

• Działalność w budynku = możliwa „de minimis”. Jeżeli w części budynku jest prowadzona działalność gospodarcza, wsparcie może podlegać zasadom pomocy publicznej (trzeba doliczyć odpowiednie formularze).

• Trwałość projektu. Po rozliczeniu instalacja musi być utrzymana i użytkowana zgodnie z celem przez wskazany w dokumentach okres (standardowo kilka lat).

5. Dokumenty do wniosku – praktyczna checklista z komentarzami

1. Wniosek o przyznanie grantu – formularz z danymi inwestora, opisem instalacji, miejscem montażu, kosztorysem i harmonogramem.

2. Dokumentacja projektowa – opis techniczny, schematy, dobór mocy, bilans energetyczny (dla PV: profil zużycia, plan autokonsumpcji; dla pomp: źródła dolne/górne, temperatury, przewidywany SCOP).

3. Tytuł prawny do nieruchomości i dokumenty reprezentacji – np. uchwała wspólnoty, pełnomocnictwa, KRS.

4. Oświadczenia – brak podwójnego finansowania, zgodność z DNSH, informacja o ewentualnej pomocy de minimis, status VAT.

5. Koszty kwalifikowane (zestawienie) i oferty/umowy – warto utrzymać spójność pozycji materiałowych/robocizny z opisem technicznym.

6. Załączniki uzupełniające – np. schemat przyłączenia, uzgodnienia z operatorem, warunki przyłączeniowe, jeśli dotyczą projektu.

Wskazówka: przygotuj od razu „metrykę inwestycji” z kluczowymi liczbami (m², liczba lokali, profil zużycia energii, zapotrzebowanie na c.w.u., moce urządzeń). Ułatwia to odpowiedzi na pytania podczas oceny.

6. Jak przebiega proces – od aplikacji do wypłaty

1. Złożenie wniosku do BGK (komplet dokumentów, podpisy).

2. Ocena formalna i merytoryczna – sprawdzenie dokumentacji, kwalifikowalności kosztów, zgodności z celami programu i DNSH. W razie braków – wezwanie do uzupełnienia.

3. Decyzja o przyznaniu grantu – informacja o kwocie i warunkach.

4. Realizacja inwestycji – zgodnie z opisem i harmonogramem we wniosku (zakupy, montaż, odbiory).

5. Rozliczenie i wniosek o wypłatę – po opłaceniu faktur i zakończeniu robót składasz dokumenty rozliczeniowe; po akceptacji następuje wypłata grantu (refundacja).

6. Okres trwałości – utrzymujesz efekt projektu i ewentualnie przekazujesz wymagane raporty/monitoring.

7. Najczęstsze błędy i jak ich uniknąć

• Zbyt wczesny start prac. Zaangażowanie finansowe przed złożeniem wniosku = ryzyko niekwalifikowalności. Zabezpiecz się klauzulą „warunkowej realizacji” albo poczekaj do złożenia dokumentów.

• Zawyżone moce. Instalacja przewymiarowana względem realnych potrzeb budynku obniża autokonsumpcję (PV) i pogarsza ekonomię. Projekt opieraj o dane zużycia i plany działań oszczędnościowych.

• Braki w DNSH/de minimis. Niewypełnione oświadczenia, brak spójności w formularzach – to częsta przyczyna wezwań do uzupełnień.

• Chaotyczny kosztorys. Pozycje w kosztorysie muszą odpowiadać zakresowi technicznemu. Dobrze zrobiona tabela kosztów przyspiesza ocenę.

• Brak planu utrzymania. Pamiętaj o serwisie (np. przeglądy pomp ciepła) i gwarancjach – to część „trwałości” projektu.

8. Jak dobrać technologię: PV, pompa ciepła, magazyn energii, kolektory

• PV do części wspólnych – najlepsza baza. Zmniejsza rachunki za oświetlenie, windy, hydrofor, automatykę. Dobrze, jeśli zasilasz też urządzenia o stałym poborze (np. węzeł c.w.u.).

• Magazyn energii – poprawia autokonsumpcję i pozwala unikać poboru w szczycie. Sprawdza się w budynkach z wyraźnym dziennym pikiem i taryfami dynamicznymi.

• Pompa ciepła – realna alternatywa dla przestarzałych kotłowni. Kluczowe: dobór mocy do obciążenia, temperatury zasilania, akustyka jednostek zewnętrznych, miejsce na bufor/zasobniki.

• Kolektory słoneczne – warto rozważyć tam, gdzie c.w.u. ma stabilny, przewidywalny profil (np. budynki o wysokim zużyciu wody).

• Hybrydy – PV + PC + magazyn to najczęściej najtańszy koszt kWh w długim okresie i większa odporność na zmiany cen energii.

Grant OZE to szansa, by obniżyć CAPEX o połowę i przyspieszyć transformację energetyczną zasobu mieszkaniowego. Najpierw zbierz twarde dane (zużycie energii, charakterystyka budynku), zamów projekt z doborem mocy i policz TCO kilku wariantów (z i bez magazynu). Następnie przygotuj komplet dokumentów, złóż wniosek przed startem robót, a realizację prowadź zgodnie z zakresem opisanym we wniosku.

Jeśli potrzebujesz wsparcia przy doborze technologii albo chcesz zestawić warianty (PV, pompa ciepła, magazyn, opcjonalne dogrzewanie promiennikowe IR w strefach wspólnych), przygotujemy scenariusze techniczne + kosztorys pod wymogi Grantu OZE i pod naszą redakcyjną metodykę liczenia TCO.

Powiązane tematy: jak trwale obniżyć rachunki za prąd

• Gdzie po bezpłatne doradztwo OZE: zobacz nasz przewodnik po Krajowym Punkcie Kontaktowym ds. OZE – jak skorzystać z konsultacji i wsparcia inwestycyjnego [KPK - Krajowy Punkt Kontaktowy OZE].

• Co zmieni ETS2 po 2027 r.: nasz poradnik o wpływie nowych opłat emisyjnych na koszty energii w domach [ETS2 - Podatek od gazu 2027]

ZOBACZ TAKŻE:

1. Ogrzewanie podczerwienią - podstawy.

2. Ryczałt energetyczny - nawet 312 zł miesięcznie do rachunków. Sprawdź, komu się należy.

3. Program Czyste Powietrze 2025